Τα αρχαιολογικά ευρήματα από τα Ροδαφνίδια είναι λίθινα εργαλεία, αποκρούσματα και πυρήνες από διαφορετικές εκδοχές της Αχελαίας τεχνικής παράδοσης. Η εργαλειοτεχνία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, έναν αξιοσημείωτο αριθμό Μεγάλων Κοπτικών Εργαλείων, χειροπελέκεις, τρίεδρα και κοπείς. Πέραν της λιθοτεχνίας, λιγοστά μικροπαλαιοντολογικά κατάλοιπα, ορατά μόνο με μικροσκοπική παρατήρηση, προέρχονται από την υγρή κοσκίνιση και την επίπλευση των ιζημάτων. Αποτελούνται από τα οστρακώδη Candona negleta και Iliocypris gibba, από θραύσματα δοντιών τρωκτικών (οικογένειες Cricetidae, Arvicolidae), από θραύσματα κελυφών γαστεροπόδων και από γυρογονίτες χαροφύτων. Η παρουσία των δύο οστρακωδών και οι γυρογονίτες χαροφύτων καταδεικνύουν την παρουσία περιβαλλόντων γλυκού νερού στα Ροδαφνίδια. Η παρουσία οργανικών καταλοίπων είναι μικρή, συνεπώς η χημική σύσταση των ιζημάτων και η αποθετική ιστορία της αρχαιολογικής θέσης δεν ευνοούν τη διατήρησή τους.
Στη Λέσβο απαντάται για πρώτη φορά στη νοτιοανατολική Ευρώπη ένα πολυπληθές αρχαιολογικό σύνολο που ανήκει στην Αχελαία τεχνική παράδοση. Η αρχαιότερη μαρτυρία για την παράδοση αυτή χρονολογείται στα 1,76 εκατ. χρόνια στο Kokiselei της Κένυας, και λίγο αργότερα, στα 1,7 εκατ. χρόνια, στο Konso της Αιθιοπίας (Kuman, 2014). Έλαβε το όνομά της από τη θέση St. Acheul της Γαλλίας με ανάδοχο τον Gabriel de Mortillet το 1869, και χαρακτηριστικό της είναι τα Μεγάλα Κοπτικά Εργαλεία που προστίθενται και εμπλουτίζουν την προϋπάρχουσα εργαλειακή γκάμα των πυρήνων και φολίδων. Στην ονοματολογία του Grahame Clark (1969) περιγράφεται ως «Mode II». Είναι η μακροβιότερη τεχνολογική κατάκτηση του ανθρώπινου γένους, καθώς επιβιώνει για ενάμιση εκατομμύριο χρόνια. Θα συνοδέψει τα προγονικά μας είδη στην έξοδό τους από την Αφρική και στην κατάκτηση της Ευρασίας. Η γεωγραφική διασπορά της Αχελαίας εκτείνεται σε ολόκληρο τον γνωστό κόσμο της πρώιμης Παλαιολιθικής περιόδου από τη Νοτιοαφρικανική Ένωση έως την Αγγλία και από την Ιβηρική Χερσόνησο έως την Κίνα, και είναι η αρχαιότερη τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι πρώτοι κάτοικοι του Αιγαίου στη Λέσβο.
Η Αχελαία λιθοτεχνία του Κόλπου της Καλλονής παρουσιάζει αξιοσημείωτη ποικιλία ως προς το μέγεθος και τα τελικά προϊόντα και θα μπορούσε να εικονογραφήσει ένα εγχειρίδιο για τα εργαλεία της παράδοσης αυτής. Οι εγχειρηματικές αλυσίδες από τα Ροδαφνίδια ανήκουν σε τρεις ενότητες: Στην πρώτη ανήκει η εγχειρηματική αλυσίδα κατασκευής πυρηνικών εργαλείων που μορφοποιούνται σε μεγάλα κοπτικά εργαλεία με τη μετασκευή της πρώτης ύλης. Στη δεύτερη ενότητα ανήκουν σχετικά απλές και σύντομες εγχειρηματικές αλυσίδες με τεχνικές πράξεις που προορίζονται για την απόσπαση φολίδων, δηλαδή στρογγυλών ή οβάλ αποκρουσμάτων, από πυρήνες με ένα ή δύο ορθογώνια επίπεδα επίκρουσης· οι φολίδες αυτές με την κατάλληλη επεξεργασία, μονοπρόσωπη (στη μία όψη του αντικειμένου) ή αμφιπρόσωπη (και στις δύο όψεις του αντικειμένου), θα μετασκευαστούν σε μεγάλα κοπτικά εργαλεία. Στην τρίτη ενότητα, τέλος, ανήκουν εργαλεία σε αποκρούσματα που έχουν αποσπασθεί από προετοιμασμένους πυρήνες.
Ποιοι ήταν οι δημιουργοί των αρχαιότερων λιθοτεχνιών της Λέσβου; Μέχρι σήμερα δεν έχουν εντοπιστεί στο νησί παλαιοανθρωπολογικά κατάλοιπα που θα δώσουν μια έγκυρη απάντηση. Στην Αφρική, πρώτοι δημιουργοί της Αχελαίας ήταν οι Homo ergaster (στο Sterkfontein της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης και την Daka της Αιθιοπίας, κατάλοιπα του είδους αποκαλύφθηκαν μαζί με Αχελαία εργαλειοτεχνία). Στην Ευρασία ήταν αρχικά οι Homo erectus. Αργότερα σε Αφρική και δυτική Ευρασία δημιουργοί της ήταν οι Homo heidelbergensis (στο Bodo της Αιθιοπίας, το Elandsfontein της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης, το Ndutu της Τανζανίας και το Broken Hill της Ζάμπιας, κατάλοιπα του είδους αποκαλύφθηκαν μαζί με Αχελαία εργαλειοτεχνία).
Τα Μεγάλα Κοπτικά Εργαλεία προορίζονται για βαριές δουλειές και με κριτήριο τη λειτουργία, διακρίνονται σε αξίνα, κοπέα και χειροπέλεκυ. Με κριτήριο τη μορφή διακρίνονται σε μονοπρόσωπα (δουλεμένα στη μία μόνο όψη), αμφιπρόσωπα (δουλεμένα και στις δύο όψεις) και τρίεδρα (η αιχμηρή απόληξη διαμορφώνεται από τη σύγκλιση τριών εδρών). Η αξίνα είναι μεγάλο και χονδροειδές εργαλείο με πλανο-κυρτή ή τριγωνική διατομή και συμπαγές και παχύ αιχμηρό άκρο. Ο κοπέας είναι εργαλείο αμφιπρόσωπα δουλεμένο σε μεγάλη φολίδα. Το ενεργό του άκρο είναι μια επιφάνεια προσανατολισμένη κάθετα ή πλάγια στον επιμήκη άξονα που καταλήγει σε ευθύγραμμη ή λοξότμητη κόψη όμοια με εκείνη του μπαλτά.
Ο χειροπέλεκυς είναι εργαλείο συμμετρικό ή σχεδόν-συμμετρικό ως προς τον επιμήκη του άξονα, με κεντροφερείς απολεπίσεις και στις δύο του όψεις. Το ενεργό άνω άκρο του έχει αιχμηρή απόληξη που σχηματίζεται από τη σύγκλιση των δύο πλευρικών ακμών, ενώ το μη ενεργό κάτω άκρο του χωρά συνήθως στην ανθρώπινη παλάμη. Για την κατασκευή του χειροπέλεκυ, άλλοτε λαξεύεται ο πυρήνας της πρώτης ύλης (κόνδυλος, κροκάλα ή πλακέτα) κι άλλοτε μορφοποιείται ένα μεγάλο απόκρουσμα. Αρχικά ήταν εξ ολοκλήρου δουλεμένος με σκληρό πέτρινο κρουστήρα, αλλά από τις 800 χιλιάδες χρόνια και μετά το τελείωμα του χειροπέλεκυ γίνεται με μαλακό κρουστήρα από κέρατο, κόκκαλο ή ξύλο.
Ως πολυ-λειτουργικό εργαλείο που το χειρίζεται εξ επαφής το ανθρώπινο χέρι, εν πολλοίς θυμίζει τα σημερινά έξυπνα τηλέφωνα. Η εργονομία του μπορεί να είναι ένας από τους λόγους για την ευρεία γεωγραφική εξάπλωση στα δύο τρίτα του Παλαιολιθικού κόσμου και για τη μακρά διάρκεια της παρουσίας του στην ιστορία της τεχνολογίας, αλλά όχι ο μοναδικός. Στο γεωγραφικό εύρος και το χρονικό βάθος της παρουσίας του εμφανίζει ποικιλότητα ως προς το μέγεθος και παραλλαγές ως προς το σχήμα (αμυγδαλόσχημο, ωοειδές, καρδιόσχημο) (Key, 2019) και ενίοτε απαντάται ακόμα και σε αντι-εργονομικές υπερτροφικές μορφές (Wynn & Gowlett, 2018).
Η ικανότητα του προϊστορικού ανθρώπου να συλλάβει την ιδέα και να υλοποιήσει το αμφιπρόσωπα δουλεμένο συμμετρικό σχήμα του χειροπέλεκυ, εκπορεύεται από το κοινωνικό και πολιτισμικό του περιβάλλον και μαρτυρά ένα γνωσιακό άλμα και την εμφάνιση της συμβολικής και γεωμετρικής σκέψης. Πέρα από τη στενή λειτουργία του ως εργαλείου κρεούργησης (κοπής και τεμαχισμού), ο χειροπέλεκυς λειτουργούσε και ως μέσο εξωτερίκευσης της σκέψης και μεταφοράς μηνυμάτων (Cook, 2013). Αρκετοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι με τη χειροποίητη συμμετρία του ξεκινά η αισθητική αναζήτηση των προγόνων μας και ικανοποιείται η ανάγκη για επικοινωνία. Οι ερμηνείες είναι πολλές και όχι κατ’ ανάγκη αλληλοαποκλειόμενες. Μπορεί να λειτούργησε ως μέσο σεξουαλικής επίδειξης για την προσέλκυση ερωτικών συντρόφων (Kohn & Mithen, 1999), ως σύμβολο της ταυτότητας ενός ατόμου ή μιας ομάδας (Carbonell & Mosquera, 2006), ως τεκμήριο ικανού λιθοξόου (Stout, κ.α., 2002) ή τεκμήριο της ιδιότητας του κατόχου του (Roe, 1981). Παρά τη σκληρότητά του, ο λίθος μετατρέπεται σταδιακά σε εύπλαστο υλικό όπου όχι μόνο αποτυπώνεται η ικανότητα για σχεδιασμό, λήψη και υλοποίηση τεχνικών αποφάσεων, αλλά και ικανοποιείται η ανθρώπινη ανάγκη για κοινωνική αλληλεπίδραση και ανησυχία για διάκριση στην κοινωνική σφαίρα.
Στην Αχελαία παράδοση απαντάται άλλη μια καινοτομία: η προετοιμασία του πυρήνα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να παραχθεί εντέλει ένα απόκρουσμα με προκαθορισμένη μορφή. Οι απαρχές της εντοπίζονται στη λιθοτεχνία Victoria West στη νότια Αφρική (Sharon & Beaumont, 2006), ενώ ένας μεγάλος πυρήνας Levallois σε βασάλτη προέρχεται από την ηλικίας 780 χιλιάδων ετών αρχαιολογική θέση GBY στις όχθες του Ιορδάνη Ποταμού του βόρειου Ισραήλ (Goren-Inbar, 2018). Τα ευρήματα αυτά μαρτυρούν την εννοιολογική σχέση της κατασκευής των χειροπελέκεων με την Τεχνική Levallois (Boëda, 1994), που θα αποτελέσει την αιχμή του δόρατος της καινοτομίας κατά την επόμενη φάση και που επί πολλές δεκαετίες εθεωρείτο κατάκτηση του Ανθρώπου του Νεάντερταλ.